İntihar eğilimini fark etmek, hayat kurtarmak demektir
“Bu konunun bir gün beni de ilgilendireceği aklıma dahi gelmezdi”.
İntihar tehlikesi çoğu zaman fark edilmez
Berlinliler olarak intihar eğilimi konusunda farkındalığı artırmamız ve psişik hastalığı ve intiharı kınamaya karşı harekete geçmemiz önemli. Her yıl 400’ün üzerinde ölüm vakasını şehrimizde sineye çekmek istemiyoruz.
Bu sebeple de intihar eğilimi, intihar tehlikesi ve intihar riski olan kişilere karşı davranış konusunda bildiklerimizi ve uzman bilgilerimizi paylaşıyoruz. Ancak bu sayede konuyu toplumun merkezine koyabilir ve ilgili kişi ve aile üyelerine daha iyi destek verebiliriz.
Toplumda intiharın işaretleri ve etkileri konusunda farkındalık ne kadar yüksek olursa, konuyu konuşmak da bir o kadar kolaylaşır. Ve konu hakkında konuşmak, önemli, hayat kurtarıcı fark yaratabilir.
İntihar düşüncesi – Tanımı
İntihar düşünceleri dediğimiz zaman akla, ölüm ve intihar ile ilgili çeşitli düşünceler, dilekler ve fikirler gelir.
İntihar düşünceleri çoğunlukla çeşitli sınıflara ayrılmaktadır:
- İntihar düşüncesi olan bazı kişiler genellikle dinlenmeyi veya bir molayı arzular
- Bazıları ölmeyi ister (intihar etmeden).
- Yine bir grup insan, kendi intiharı için kesin düşünce ve planlara sahiptir.
- Ve bazı insanlar da intiharı hedefleyip ona göre hareket ederler.
Her insan tüm bu süreçleri yaşamaz ve intihar düşüncesi içerisinde olan her insan yaşamına son vermeye çalışmaz. Ancak yine de herkesin dinlenme, mola veya ölüm gibi düşünce veya istekleri belirdiğinde destek arayabilmesi önemlidir.
İntihar düşüncesini tetikleyen unsurlar ve motivasyon karmaşık ve kişiye özeldir. Kendini öldürme düşüncesinin ardında genellikle güncel yaşam vaziyetine veya krize son verme arzusu yatmaktadır.
İntihar – Nedenleri
İntihar düşüncesinin nedenleri çok çeşitli olabilir ve her insan intihar düşüncesine yol açabilecek krize girebilir.
Örneğin depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni, bağımlılık hastalığı veya anksiyete bozuklukları gibi psişik hastalıklar intihar düşüncesi riskini artırabilir. Ama psişik rahatsızlığı olmayan insanlar da intihar krizlerine girebilir: Örneğin sevilen bir insanı kaybetmek, fiziksel bir rahatsızlık ya da hayatın başka stresli dönemlerinde veya işini kaybettiğinde.
İntihar düşüncesi – Belirtiler ve uyarı sinyalleri
İntihar düşüncesi belirtileri çok çeşitli olabilir ve çoğu zaman sadece dolaylı işaretler vardır. Yakınında bu tür uyarı işaretleri veya değişiklikler tespit edersen, bunu ciddiye almalısın ve konuşmaya çalışmalısın. Bu konuda yanlış bir şey yapmamış, aksine çok şeyi doğru yapmış olursun. Endişeni en iyi nasıl gündeme getireceğin konusunda tam olarak emin değilsen, “İntihar düşüncelerini ele alma” sayfasında daha fazla bilgi bulabilirsin. Ön bilgi: Sorarak hiç kimsenin aklına intihar düşüncesini getiremezsin.
İntihar Eğilimi Ruhhali
Belirtileri
İlgili şahıs kendisini aniden aşağıdaki gibi hisseder
- Üzgün ve/veya endişeli
- Kolayca sinirlenebilir
- En ufak bir vesileyle öfkelenir
- Morali aşırı değişkendir
- Utanç içerisindedir
- Hobi ve etkinliklerde isteksizdir
- Yorgun
Dikkat:
Birisi çok ağır bir krizden sonra aniden kendini çok daha iyi hissettiğinde,
maalesef bu her zaman iyi bir işaret değil, aksine yine bir uyarı işaretidir
Bir intihar planına karar verdikleri zaman bazı insanlar aniden çok daha mutlu görünür.
Burada da şu kural geçerlidir: Sorgula.
Kimleri kapsar?
İntiharın her yaş grubunda görülebileceğini göz önünde bulundurmak önemlidir. Her yaşam sürecinde insanlara destek hizmetleri verilmektedir. Yaşınız ister 18, isterse 80 olsun, cinsiyetiniz ne olursa olsun ve yaşam vaziyetiniz o anda nasıl görünürse görünsün, hiç fark etmez: Krizden çıkmak için destek aramak ve kabul etmek ilk adımdır.
Tam olarak bilmek ister misin? Bilgi bölümümüzde, yaş ve cinsiyet gibi faktörlere göre güncel intihar rakamlarını gösteren bir dizi istatistik bulacaksın.
Efsaneleri ortadan kaldırıyoruz.
İntihar, bir yandan çok sayıda insana etki eden ve dokunan ve hakkında neredeyse hiç konuşulmayan hassas bir konudur. Ancak bir konu hakkında açıkça konuşmayan bir toplumda genellikle ön yargılar ve yanlış bilgiler oluşur ve bunlar duyarlılığı ve yardımı zorlaştırır.
Bu makalede intihar konusunda en çok duyulan ön yargılardan bazılarını açıklamak ve bunların gerçekle çok az ilgisi olan yaygın efsaneler olduğunu olgularla göstermek istiyoruz.
Efsane 1: İntihar hakkında konuşan kişi, bunu yapmaz.
Oysa ki sayılar bambaşka şeyler söylüyor. Ancak on kişiden sekizi çevrelerinde yaşamlarına son verme niyetlerini açıklar. Yani belirtisiz intihar bir istisnadır. Çoğunluğu ise sosyal çevrede intiharlarını az ya da çok ilan eden çaresiz insanlar oluşturmaktadır. O nedenle de bu sinyallerin ciddiye alınması gerekir. İntihar düşüncesi için uyarı işaretlerinin nasıl görünebileceğini bu sayfanın üst kısmında bulabilirsin.
Efsane 2: İntihar hakkında konuşmak, intihara yol açabilir.
Bir konuşmanın intihara meyilli bir kişinin niyetini güçlendirdiği veya ona intihar etme fikri verdiği fikri yanlıştır. Aksine, kural olarak, birçok hasta intihar düşünceleri hakkında konuşmayı çok rahatlatıcı bulmaktadır. Ve eğer o kişinin henüz intihar düşüncesi yoksa, sorduğunuzda da olmayacaktır.
Efsane 3: İntihar girişiminde bulunmak isteyen insanları bundan kimse alıkoyamaz.
Destek ve müdahale, intihar düşüncesi olan insanları çok ciddi şekilde etkileyebilir. Çoğu zaman intihar düşüncesi olan kişiler kendilerini izole edilmiş, çaresiz hisseder ve sadece bu çözümü çıkış yolu olarak görürler. Gerçekte her zaman alternatifler vardır. Ancak ilgili kişi o anda bunları göremez. Desteğin verilmesi ve uygun yardım hizmetlerinin sunulması hayat kurtarabilir.
Efsane 4: Sadece ruhsal rahatsızlığı olan kişiler intihara kalkışır.
Ruhsal rahatsızlıklar bir intihar için her ne kadar önemli bir risk faktörü oluştursa da, ruhsal sorunları olmayan kişilerde de intihar düşüncesi gelişebilir. Çünkü intihar düşünceleri, çoğunlukla ruhsal rahatsızlığı olsun olmasın, insanların yaşadıkları yaşam krizlerinden dolayı oluşur, örneğin ağır bir kayıp, travmatik deneyim, yalnızlık veya meslekte ya da sosyal çevrede zorlanma gibi. Kronik duygusal stres de intihar düşüncesine yol açabilir.
Efsane 5: “Kişi sadece dikkat çekmek istiyor…”
Yanlış: Kişi senin dikkatini, kendisinin yardıma ihtiyacı olduğuna yöneltmek istiyor. Bu ifade, kişinin dikkat çekmek için intihar düşüncesinden faydalandığı veya blöf yaptığı izlenimi veriyor. Bu durum, ilgili şahsın düşüncesinin ciddiye alınmamasına yol açabilir. Bu tehlikelidir, çünkü yardım arayışı içerisinde olan kişi ister bacağını kırmış olsun, isterse intihar düşüncesine sahip olsun, hiç fark etmez: Her ikisi de dikkate alınmalıdır.
Efsane 6: Ailesi, mesleki başarısı veya çok parası olan insanlar intihar düşüncesinden etkilenmez.
İntihar düşüncesi tüm gelir ve eğitim kademelerini ilgilendirir. Sözüm ona “durumu iyi” olan kişiler de kriz yaşayabilir ve bundan çıkmak için bir yol bulamaz. Bu kişiler de ciddiye alınmayı hak eder.